De Methodiek

   Methode voor begrijpend leesonderwijs

Met welke begrijpend leesprocessen moeten we rekening houden? Waaraan moet krachtige begrijpend leesdidactiek voldoen? En wat zijn de effecten van de Op Maat Begrijpend Lezen Training in de praktijk? Om deze drie vragen te beantwoorden heeft Daniëlle van der Zalm uitgebreid literatuuronderzoek gedaan. Uit dit onderzoek is omvattend model,©2020 ontwikkeld, dat ervoor zorgt dat de leerkracht weet welke componenten een rol spelen bij begrijpend lezen en waarmee je rekening dient te houden tijdens het onderwijzen van begrijpend lezen.

Diagnostiek

  • Het “Diagnostisch kompas” stelt je in staat om in een kort tijdsbestek en op gemakkelijke wijze de leesvoorwaarden en leesvaardigheden in kaart te brengen.
  • Via monitoring inzicht, grip en groei voor elke leerling.

Doelmatigheid

  • Heldere doelen en verwachtingen die afgestemd zijn op de kerndoelen.
  • De 7 evidence based leesstrategieën die als hulpmiddel worden ingezet en leiden tot leesbegrip.
  • Aantoonbare resultaten na het volgen van 7 lessen van de Op Maat Begrijpend Lezen Training.
  • 89% van de individuele leerlingen stijgt één tot twee niveaus op toetsen zoals bijv Cito.
  • 66,6 van de klassen/groepen (gr 5,6,7,8) laten een bovengemiddelde groei, boven de norm zien.
  • 77% van de klassen/groepen (gr 8) behaalt het 2F niveau na 7 lessen. Na een half jaar onderwijs (2e nameting met Cito of IEP toets) behaalt 86% van de leerlingen het 2F niveau.

Begrijpend lezen

  • Een doordacht instructiemodel dat differentiatie mogelijk maakt.
  • Interactie over de inhoud van de tekst.
  • Moeilijke woorden en passages begrijpen.
  • Effectieve instructie en feedback op de taak, het proces en de zelfregulatie.
  • Instructies, werkvormen gericht op de motivatie en het werkgeheugen.
  • Samenwerken en elkaar versterken.
  • Er is oog voor de transfer. Ofwel de vaardigheden kunnen gemakkelijk worden ingezet bij andere vakken.
  • Enquêtes laten zien dat dat kinderen meer leesplezier ervaren.  Ofwel de intrinsieke leesmotivatie bevordert.
  • Aansluiten bij de verschillen tussen de leerlingen.
  • Een passende leeshouding inzetten, die leidt tot tekstbegrip.
  • Inzicht in successen en verbeterpunten.
  • Rijke Teksten: uitdagende, betekenisvolle teksten met diverse onderwerpen.
  • De verschillende tekstsoorten met een duidelijke structuur die aansluiten bij de interesses en leefwereld.
  • Voldoende verbindingswoorden, origineel taalgebruik en een gevarieerde woordenschat.

De opbouw en materialen

Zes pijlers

Op Maat Begrijpend Lezen heeft een heldere gestructureerde opbouw. Leerkrachten en leerlingen beoordeelden de inhoud, opbouw en structuur en bestaande materialen positief. De waardering is gemeten met interviews en een enquête met de 5-punts-Likertsschaal.

De methode speelt via de zes pijlers in op de cruciale componenten die een rol spelen bij begrijpend lezen te weten: de Instructie, de Leerling, de Tekst en de Diagnostiek/Doelmatigheid.

Informatie
Begrijpen, inleven en uitleggen
Verwijzingen
Inhoud
Verbanden
Structuur
Toets & Extra Oefenstof

Inhoud

  • 7/8 lessen
  • Wekelijks  +/- 45 min.
  • Afgestemd op de kerndoelen
  • Verbinding met andere vakgebieden
  • Toewerken naar het 2F en zelfs 3F niveau
  • Afsluiting met een toets, aansluiting met genormeerde toetsen zoals Cito of IEP

Materialen voor de leerling

  • De lessen digitaal of op papier
  • Inzicht in successen en verbeterpunten
  • Instructiekaarten

Materialen voor de leerkracht

  • Handleiding
  • Digibordsoftware
  • Video’s
  • Antwoordboeken
  • Direct inzicht in leerlingresultaten
  • Diagnostiek in kort tijdsbestek

Aanvullende materialen

voor groep 5 t/m 8

Vanuit de praktijk kwam de vraag: “Hoe kunnen we de effectieve methodiek voortzetten na de 8 lessen van de Op Maat Begrijpend Lezen Training?” Om deze reden is er nader onderzocht welke krachtige didactische aanpakken aanvullend ingezet kunnen worden op de training. Op basis hiervan zijn extra materialen ontwikkeld die samen een compleet leerstofjaaraanbod vormen.

  • Krachtige didactische evidence based aanpakken
  • Compleet leerstofjaaraanbod
  • Differentiatiemogelijkheden
  • Wekelijks +/- 45 min.

Rijke teksten

Uitdagend en origineel

  • Teksten met een duidelijke structuur voor het hele schooljaar.
  • Voldoende verbindingswoorden, origineel taalgebruik en een gevarieerde woordenschat.
  • Uitdagende en betekenisvolle onderwerpen.
  • De diverse tekstsoorten
  • Prikkelende vragen

De Groeikaarten

Heldere doelen

  • Betekenisvolle opdrachten
  • Concrete doelen
  • Afgestemd op de Op Maat Begrijpend Lezen Training
  • De gewenste leesvaardigheden van de zes Pijlers verder inoefenen

De Bloeikaarten

Gebaseerd op degelijk onderzoek

  • Evidence based
  • Ontwikkelen tot een gevorderde lezer
  • Interactie voor, tijdens en na het lezen
  • Transfer, de vaardigheid toepassen bij andere vakken